قـه‌فـه

اورتا آسیا تورك لری نین ایلك فایدالاندیغی یازی سیستئمی اولموش، اورخون و یا گؤگ تورك الفباسی، گؤك تورك لره باغلی اورخون یازیت لارین دا فایدالانماق دان اؤتورو بو آدیله تانینیب.

ایكی یوز ایل میلاتدان اؤنجه تورك لریله ایشله نیله ن بو الفبا(بویوك هون خانلیغی)، 8 یوز ایل میلاتدان سونرایا قدر گؤك تورك لر آراسین دا یئری واریمیش. سونرا لار اویغور، عرب و لاتین الفبالاری بو الفبانین یئرین توتموشدور.

بو الفبانین وارلیغین، یانی اورخون داش یازیت لاری نین اولماسین، "تاریخ جهانگشا" آدلی كیتاب دا سؤزو وار. 1721 میلاد ایلینده بو یازیت لار ایكی آراشدیرماچی ایله دونیایا تانیددیریلدی.

بو یازیت لار اورخون، یئنی سئی، تالاس، تورپان، آلتای و قازاقیستان دا گؤرونوب، تاپیلیب لار.

آدینیزی اورخون الفباسین دا گؤرمه ك اوچون بورانی تیكله یین!